Tết quê mùa Covid

Lại một năm mới nữa tôi về quê đón tết.. cái khác của các tết trước đó tôi về là tết năm nay giữa mùa dịch bệnh covid 19

Hôm 28 âm từ Hà Nội về trong đợt mưa rét cuối cùng của năm cũ cái mưa lạnh buôn buốt khi phải phóng xe qua hai tỉnh thành, Hưng Yên và Hải Dương mới về tới được quê tôi

Quê tôi cạnh sông Trà Lý một miền quê lúa và hiện nay người dân nơi đây vẫn trồng lúa là nguồn thu chủ lực chính nuôi sống mình cái tên thôn Nha Xuyên.. không biết có tự bao giờ.. nhưng chắc chắn một điều xã Thái Phúc thì có từ thời Việt Minh cướp được chính quyền.. các xã Thái như : Giang, Sơn, Hồng, Thủy, Thuần, Thành… đều mang chữ “Thái” ở đầu từ đây

Về đến nhà chẳng được mấy tiếng thì có bà chị gái tôi ở gần nhà cùng mẹ, cạnh nhà chị cũng có người ở xa về ăn tết qua nhà mua rau xanh nghe đâu cậu này bị lây nhiềm bệnh covid qua một người bạn nào đó.. mới sáng tinh mơ chị ấy gọi điện báo là không đến được cả nhà sẽ tự cách ly.. tin này cũng nhanh chóng lan ra cả xóm.. Mặc dù mẹ tôi  đã được chị gọi điện báo trước là không đến nhưng cũng chỉ vài phút sau có rất nhiều chị hàng xóm vào nhà thông báo là đừng đến nhà chị nữa phải nói tinh thần tự giác dùng biện pháp tự cách lý tự nguyên của người dân là rất tốt.. thế là tết này có lẽ chỉ có hai mẹ con tôi ăn tết vì chắc chắn gia đình chị tôi và nhiều người khác nữa sẽ không đến nhà tôi bởi nhà chị tôi đã tự giãn cách thì nhà tôi đương nhiên sẽ là điểm mà nhiều người e ngại không giám tiếp xúc..

Cũng sẽ là thật tệ khi mà nhà một già một trẻ sắp cỗ bàn ra chẳng ai ăn cho.. mùng một cúng cụ xong ngồi bên bàn uống trà nghe mẹ kể ngày xưa của mẹ cũng là điều làm tâm hồn tôi đỡ trống trải

Mẹ vẫn giữ thói ăn trầu khi xưa và chầm chậm nhớ lại những sự kiện năm tháng đã qua tuy không được trình tự theo thời gian nhưng tôi giám chắc câu chuyện của mẹ các bạn sẽ không kiếm được ở đâu ra

Mẹ kể xưa kia đời sống mọi người rất khó khăn khốn khổ những năm 80-81 nhà nuôi được con lợn nái quê tôi hay gọi là lợn sề, năm đó đói quá gia đình được chia ít củ mì (quê tôi nhiều người quen gọi là củ sắn đồi) cho người ăn, mẹ tiếc ít vỏ của củ sắn đi nấu cho lợn thế là bà sề say sắn lăn đùng ra chết..

Mẹ và chị cả tôi chỉ biết ngồi hu hu khóc.. lòng rối như tơ vò.. hàng xóm có bác Thai.. và bác Thuần nghe tin, thế là cả hai bác ra nhà tôi người tìm xoong đun nước, người đi tìm thợ đến mổ lợn mọi người túm tụm vào trợ giúp.

   Bán thịt con lợn chết chả được bao nhiêu thế là từ đó mất một cái cần câu cơm của gia đình.. giai đoạn quá kho khăn đó có lẽ theo gia đình tôi cũng khá lâu.. mẹ lại kể đến đoạn có lần đi làm tối ngày bận bịu  không có thời gian để rút rạ lợp cái mái nhà thì cũng là bác Thai bác ấy bảo .. thím cứ về đêm dũ rạ ra rồi tối ra tôi rút cùng thím.. mẹ bảo cả đời này mẹ ơn bác Thai.. bác ấy tốt lắm.. tình làng nghĩa xóm của bác ấy có lẽ là tốt nhất mà mẹ gặp, dịp đó tối nào đi làm về bác lại ra giúp mẹ rút rạ tới khuya, mấy hôm mới đủ để lợp nhà..

Nói đến rạ để lợp nhà ngày nay chắc chắn nhiều người lớp trẻ không biết  về loại phụ liệu này của nhà nông xưa .. Nó là thế này: Cây lúa sau khi thu hoạch được chia làm hai loại sản phẩm phụ, đó là rơm và rạ.. rơm (phần ngọn) thì cho trâu ăn.. rạ để lợp nhà và để làm chất đốt, đun nấu phục vụ nấu cơm đun nước..sinh hoạt hàng ngày của nông dân

Mẹ kể về sự gian truân của việc kiếm được ít rạ về lợp nhà.. xưa thì hợp tác xã.. nên các sản phẩm làm ra của nông dân đều thuộc của công, do đó để được chia những sản phẩm này phải được bình bầu và xét duyệt bằng nhiều cách.. nhà tôi thì có lẽ chẳng bao giờ có đủ rạ để lợp nhà khi được chia.. do đó bà và hai chị tôi phải đi ăn trộm rạ về để lợp.. đêm đến ra đồng mẹ bó cho hai chị tôi mỗi chị một gum cất lên đầu để chị đội về, còn mẹ bó hai gum.. và mỗi tối như thế hai chị và mẹ làm được một chuyến, đến cả tuần mới đủ rạ để lợp cái mái nhà mà mỗi năm chỉ có thể kiếm đủ rạ để lợp một mái mà thôi

Bố tôi mất sớm năm chị em tôi được mẹ chèo lái dẫn dắt cuộc sống những năm tháng như thế..

Bà vừa kể chuyện cũng như vừa tự sự.. bà chê xã hội giờ ít tình người hơn không như ngày xưa cuộc đời của mẹ, nghèo nhưng sống tình cảm..tình làng nghĩa xóm, tình vợ chồng.. xã hội ngày nay vợ chồng dễ dàng bỏ nhau quá.. mẹ không diễn giải được, không chỉ được đích danh nguồn cơn do tư duy giáo dục của xã hội, nguyên do là các nhà xã hội học quá chạy theo cái mà bấy lâu này truyền thông hay gọi là “bình đẳng bình quyền” cuộc sống quá thực dụng mà bà chỉ nghe qua đài mẹ ở một mình có chiếc đài cứ tối tối làm bạn mẹ mở ra nghe đến khi ngủ thiếp đi nó vẫn nói oang oang.. mẹ trách chiếc đài như khuyến khích tư duy mamg tính “dân chủ bình đẳng” kia của nữ giới một cách thái quá..là nguyên do nguồn cơn của nhiều cặp vợ chồng bỏ nhau dẫn đến gia đình tan nát..

Cũng có thể gia đình mẹ đang là nạn nhân nên mẹ nghĩ xa sôi có điều chưa đúng chăng?

Mẹ cũng có hai người con trai thì cả hai gia đình đều thiếu hạnh phúc.. nhưng có một người con gái tuy chồng cô ấy cũng nghiện ngập nhiều năm tháng.. nhưng cô vẫn trụ được và cùng chồng vượt qua thời kỳ gian khó..

Tết nay cũng rảnh rang vì dịch không ai đến nhà tôi nên không phải tiếp khách nghe mẹ kể lại chuyện xưa thấy lòng cũng tê tái..

Mẹ kể xưa cách mạng mới về chắc cùng thời cái chuyện giống như chuyện ngắn “Đôi Mắt” của nhà văn Nam Cao ý. Đọc mà thấy cứ buồn cười..

Mẹ kể các bà diễn kịch ảnh được treo là ảnh Ông Hồ, Ông Lê Nin và ông Các Mác.. mỗi khi bắt đầu vào đêm diễn thường được “khấn lậy là” Kính thưa 3 ông tây Rậm râu.. sau này mọi người mới biết tích của ba ông này.

Vừa đọc báo mạng vừa nghe mẹ kể chuyện mà rồi không biết tự khi nào mẹ đã chuyển game đến chuyện xưa còn nhỏ của mẹ..

Mẹ bảo được anh mẹ kể chuyện về một ông nào đó đi tuần ở quê.. Ông hay vác thanh gươm đi tuần.. qua một cây đa thấy mấy đứa trẻ con khóc lóc ở trên cây.. ông trèo lên cây hỏi bố mạ mày đi đâu mà để chúng mày khóc lóc thế..bọn chúng bèn nói.. bố mẹ chúng ở trong đám cúng kia, thế là ông hỏi làm sao mà biết được bố mẹ mày.. bọn trẻ bèn nói ông cứ lấy lá đa này đưa lên mặt là nhìn thấy bố mẹ chúng..

Ông bèn cầm lá đa đến nhà người bệnh đang được thầy cúng giải và ngài đưa lá đa lên nhìn thì gặp con ma chồng ngồi chễm chệ trên bàn thờ ông bèn lấy thanh gươm ra chém.. nhưng cứ chém đầu này nó lại mọc đầu khác.. ông ta phải dùng đến cức gà sáp bôi lên lưỡi kiếm mới chém được nó sau này ông được phong thần..

Bất giác tôi trêu mẹ.. Thế ông ta chém chết bố mẹ chúng thì các con của con ma kia ở trên cây đa thì ai nuôi chúng.. mẹ tôi bèn cãi lý.. đấy là ma thì kệ chúng.. tôi không bằng lòng và cho là ông  được phong thần kia là không đúng.. vì cách giải quyết vấn đề của ông thiếu tính nhân văn…

Mẹ nói đấy là cũng nghe kể, mẹ không biết và không bình luận gì cả..

Những câu chuyện của mẹ cứ thế lan man kể trong mùa dịch tự nhiên tôi thấy cần ghi lại biết đâu đó ai đó đọc được cũng biết được đôi điều về văn hóa xưa cái thời giáp danh phong kiến và xã hội chủ nghĩa của dân ta nó ra làm sao

Chiều mùng 1 tết nắng ấm trải dài trên vườn nhà nhưng trong nhà vẫn vắng vẻ, chẳng có ai đến nhà tôi để chúc tết gia đình.. tôi và mẹ chắc cũng chẳng giám đến nhà ai, bởi mặc định rằng họ sợ nhà tôi có dịch thì mình cũng không nên cố gắng đi đến chỗ mà mọi người không hoan nghênh đón chào sự hiện diện của mình

Thái Phúc mùng 1 tết Tân Sửu 2021